+

پشتیبانی الو چاپ

سبد خرید
×
حذف از سبد خرید
محصول محصول از سبد خرید حذف شود؟
بله خیر
خرید بعدی
محصول محصول به خرید بعدی اضافه شود؟
بله خیر
خرید بعدی
محصول محصول به سبد خرید اضافه شود؟
بله خیر
اخطار!
عدم اتصال به اینترنت
بستن
  محصول و خدمات تعداد جمع
0
فهرست
×
0
جستجو
سبدخرید 0
کاربر
فهرست

رنگ ها در صنعت چاپ - تفاوت مد رنگی CMYK و RGB  

7 اردیبهشت 1400

 در مقاله هایی مانند "اصول طراحی بروشور و الزامات تهیه فایل چاپی بروشور" در مورد نکاتی که در طراحی یک فایل چاپی باید در نظر داشته باشید صحبت کردیم و گفتیم فایل باید با مد رنگی CMYK طراحی شود. در این مقاله به چرایی این مسئله می پردازیم.

اگر با چاپ و تبلیغات چاپی برخورد داشته باشید، احتمالاً شما نیز عبارت مد رنگی را شنیده اید. اما شاید به طور دقیق ندانید این اصطلاح به چه معناست و چرا چاپخانه ها روی آن تأکید دارند. ممکن است اصطلاحات رنگ اسپات و رنگ پنتون، رنگ ساختگی، چاپ تک رنگ، دو رنگ و چهار رنگ نیز به کرّات به گوشتان خورده باشد. در این مقاله و چند مقاله بعد به بررسی این اصطلاحات، کاربردها، کیفیت و تفاوت آن ها در چاپ می پردازیم.

به طور کلی می توان سیستم های رنگی را از لحاظ ماهیتی به دو دسته RGB و CMYK تقسیم کرد. رنگ های مد RGB ماهیتی نوری و غیر فیزیکی دارند ولی سیستم رنگی CMYK دارای ماهیت فیزیکی و ملموس است و رنگ های چاپی را نشان می دهد. در ادامه به بررسی کامل تر این دو مد رنگی می پردازیم.

 

رنگ ها در سیستم های رنگی مختلف rgb و cmyk

 

 

سیستم رنگی RGB چیست و چطور کار می کند؟

 

هر تصویر در نمایشگرها از میلیون ها ذره نورانی ساخته شده است که به آن ها پیکسل گفته می شود. این پیکسل ها از ترکیب نورهای رنگی آبی (Blue)، سبز (Green) و قرمز (Red) با شدت های مختلف تشکیل می شود. به همین دلیل به این سیستم رنگی RGB گفته می شود.

به عبارتی رنگ ها در مانیتور، تلویزیون، پروژکتور، دوربین و اسکنر از نور تشکیل می شوند و ماهیت نوری دارند. بنابراین در طرح هایی که قرار است در مانیتور ها نمایش داده شوند، باید از مد رنگی RGB استفاده شود. این سیستم رنگی شامل میلیون ها رنگ بوده و بازه وسیعی از رنگ های جذاب و تند و درخشان را در اختیار شما قرار می دهد. در واقع، تمام سیستم های الکترونیکی دارای نمایشگر، از سیستم رنگی RGB برای نمایش تصاویر استفاده می کنند. به دلیل طیف وسیع رنگی و دقت بالا در تولید رنگ ها، این مد رنگی جذابیت خاصی برای طراحان و صنعتگران دارد.

 

 

سیستم رنگی CMYK چیست و چطور کار می کند؟

 

در این سیستم، رنگ ها از ترکیب چهار رنگ اصلی فیروزه ای (Cyan)، ارغوانی (Magenta)، زرد (Yellow) و سیاه (Black-Key) ساخته می شوند. به همین دلیل به آن CMYK گفته می شود. در واقع این چهار رنگ مرکب روی کاغذ با یکدیگر ترکیب شده و رنگ های دیگر را می سازند، پس ماهیتی فیزیکی و ملموس دارند. سه رنگ فیروزه ای، ارغوانی و زرد قابلیت ساخت رنگ مشکی را ندارند، بنابراین رنگ مشکی به عنوان رنگ کلیدی و مستقل در این سیستم شناخته می شود. به همین دلیل اصطلاحاً به آن key یعنی کلیدی گفته می شود.

در چاپ افست برای هر یک از چهار رنگ مذکور یک واسطه چاپ تولید می شود که به آن زینک گفته می شود. زینک ها شدت و میزان هر رنگ در هر نقطه از کار را مشخص می کنند. زینک ها یکی پس از دیگری، رنگ را به کاغذ انتقال می دهند. جابجایی هر یک از آن ها – حتی در حد میلیمتر - می تواند باعث نامونتاژی شده و رنگ های کار را خراب کند. زیرا در این صورت رنگ ها در محل های اشتباه با یکدیگر ترکیب شده و کیفیت خروجی را تحت الشعاع قرار می دهند.

محدودیت های فیزیکی در ترکیب رنگ ها در مد رنگی CMYK، سبب می شود رنگ های این سیستم رنگی، محدودتر از RGB باشد. همین محدودیت سبب ایجاد اختلاف رنگ میان چاپ و نمایشگر نیز می شود.

 

 

تفاوت مد رنگی RGB و CMYK

 

گفتیم مد رنگی CMYK و RGB تفاوت های ماهوی دارند. گرچه تقریباً در تمام نرم افزارهای طراحی، امکان تبدیل مد رنگی RGB به CMYK یا بالعکس وجود دارد اما از آن جا که این تبدیل رنگ ها به صورت سیستمی انجام می شود، ممکن است رنگ های فایل تغییر یافته، مورد پسند شما قرار نگیرد. همچنین تغییر مد رنگی می تواند موجب کدر و چرک شدن رنگ های تصویر شود.

به طور کلی رنگ های RGB به دلیل ماهیت نوریشان درخشان تر از رنگ های CMYK هستند. همچین در این مد رنگی امکان ساخت طیف وسیعی از رنگ ها وجود دارد، در حالی که سیستم رنگی CMYK قادر به ساخت بسیاری از آن ها نیست. بنابراین طراحی در مد رنگی اشتباه ممکن است تصور اشتباهی نسبت به خروجی چاپ برای شما ایجاد کنند. پس لازم است طراحی را از ابتدا به صورت CMYK آغاز کنید تا از تغییر رنگ ها طی این تبدیل جلوگیری کنید. در غیر این صورت اختلاف رنگ مشهودی میان فایل و محصول نهایی خواهید دید.

پس این عبارت طلایی را همیشه در نظر داشته باشید و آن را به خوبی درک کنید. در مد رنگی RGB رنگ ها از ترکیب نورهای رنگی ساخته شده و در مانیتور نمایش داده می شوند اما در مد رنگی CMYK ساخت رنگ ها از طریق جوهر و روی کاغذ اتفاق می افتد. بنابراین فایل های چاپی باید در مد رنگی CMYK و فایل های دیجیتالی در مد رنگی RGB طراحی شوند.

 

تفاوت مد رنگی cmyk و rgb

 

 

کجا باید از مد رنگی RGB و کجا از مد رنگی CMYK استفاده کنیم؟

 

بسیاری از طراحان آماتور، بدون توجه به سیستم رنگی، اقدام به طراحی می کنند. آن ها تنها به این امر توجه می کنند که طراحیشان در مانیتور خوب و زیبا دیده شود. اما طراحان باتجربه و حرفه ای از اهمیت سیستم های رنگی باخبرند و می دانند که رعایت اصول اولیه در طراحی، منجر به دریافت خروجی مناسب و با کیفیت خواهد شد.

به طور کلی می توان گفت، برای طراحی هایی که در صفحه نمایش استفاده می شوند، رنگ های درخشان و جذاب مد رنگی RGB مناسب است. بنرها و تصاویری که برای صفحات وب و شبکه های اجتماعی، تلویزیون و موبایل، اپلیکیشن ها و وبسایت ها مورد استفاده قرار می گیرد، باید در این مد رنگی طراحی شود. اما برای طرح های چاپی مانند کارت ویزیت، سربرگ، بروشور، کاتالوگ، تراکت، لیبل و ... حتماً باید از مد رنگی CMYK استفاده کنید. زیرا برخلاف مانیتور ها که با استفاده از نور، رنگ ها را تولید می کنند، تمام چاپگرهای رنگی از مخزن های جوهر CMYK برای چاپ استفاده می کنند؛ این بدان معناست که تمام رنگ های چاپی از ترکیب این جوهر ها ساخته می شوند. بنابراین طراحی در مد رنگی RGB برای محصولات چاپی اشتباه است.

 

 

اعداد در مدهای رنگی چگونه کیفیت رنگ را تعیین می کنند؟

 

شاید این مسئله برای شما جالب باشد که اعدادی که به هریک از این رنگ ها اختصاص داده می شود چه تأثیری بر خروجی نهایی دارد. به طور کلی می توان گفت، چون مد رنگی RGB بر شدت نور بنا شده است، بنابراین افزایش شدت نور (یعنی افزایش عدد منتسب به هر یک از این پارامترها) باعث روشن تر شدن آن رنگ می شود. همینطور کاهش این نورها، از شدت رنگ کاسته و موجب تاریکی و تیرگی آن رنگ به خصوص می شود.

این کاهش و افزایش شدت رنگ با توجه به توانایی صفحه های نمایش از 0 تا 255 درجه بندی شده اند. یعنی هر یک از نور های قرمز و سبز و آبی، یک طیف رنگی شامل 255 رنگ را شامل می شود. عدد صفر رنگ مشکی و 255 روشن ترین حالت رنگی را تولید می کند و در صورتی که پارامتر مربوط به هر سه رنگ قرمز، سبز و آبی، در بالاترین درجه خود یعنی 255 قرار بگیرند، رنگ سفید را خواهیم داشت.

در حقیقت وقتی نوری وجود نداشته باشد (پارامتر برابر صفر باشد) همه چیز سیاه به نظر می رسد، بنابراین کاهش شدت نور، رنگ ها را تیره تر و افزایش آن، رنگ ها را روشن تر و درخشان تر می کند. تا جایی که نبود نور، رنگ سیاه را ایجاد کرده و حضور نورهای رنگی درکنار هم و با بیشترین شدتشان، رنگ سفید را می سازد.

از سوی دیگر مد رنگی CMYK از چهار رنگ اصلی تشکیل شده که غلظت هر یک از این جوهرها از صفر تا 100، درجه بندی می شوند. اعداد نزدیک به صفر غلظت رنگ پایین را نشان می دهند، پس رنگ روشن تری ایجاد می کنند. عدد صفر رنگ سفید و عدد 100 پر رنگ ترین حالت را می سازد.

 

 

کالیبره کردن مانیتور

 

برای درک بهتر رنگ ها در فرایند چاپ می بایست نمایشگر خود را کالیبره کنید. برای کالیبره کردن رنگ ها در مانیتور، لازم است ابتدا یک نمونه چاپی از فایل خود تهیه نمایید. سپس با تنظیم دستی کانال های رنگی قرمز، سبز و آبی در مانیتور، رنگ ها را به نزدیک ترین حالت با محصول چاپی برسانید. با این کار مانیتور شما کالیبره شده و رنگ های آن به فضای چاپ نزدیک تر می شود.

توجه به این نکته ضروری است که به دلیل تفاوت ماهیتی نمایشگر و چاپ، کمی اختلاف رنگ، اجتناب ناپذیر است. در واقع رنگ ها در مانتیور، از نور تشکیل می شوند اما در چاپ، مرکب ها، رنگ های مختلف را می سازند. از سوی دیگر، عواملی مانند جنس و رنگ زمینه کاغذ و پوشش های روی آن و نیز نور محیط، بر ظاهر رنگ نهایی چاپی تأثیرگذار است. در مقاله "معرفی انواع کاغذ" در مورد کاغذها و مقواهای مورد استفاده برای چاپ مطالبی ذکر کرده ایم. مطالعه آن مقاله جهت آشنایی بیشتر با محصولات چاپی خالی از لطف نیست. بنابراین، تفاوت ذاتی میان دو مد رنگی و شرایط متغیر چاپی، باعث می شود هیچ مانیتوری قابلیت کالیبره شدن صد در صدی با چاپ را نداشته باشد.

 

 مدهای رنگی در صنعت چاپ

 

 

چرا رنگ های تصاویر روی مانیتور با رنگ های پس از چاپ متفاوت است؟

 

تا کنون گفتیم فایل های ارسالی برای چاپ، باید در مد رنگی CMYK طراحی شوند تا کمترین اختلاف رنگ را با تصویر نشان داده شده در نمایشگر داشته باشند. اما باید توجه داشته باشید که در بهترین حالت – در صورتی که مانیتور و دستگاه چاپ هر دو کالیبره باشند – نیز رنگ های مانتیور و خروجی چاپ، به دلیل تفاوتی ماهیتی که دارند، با هم اختلاف دارند. بنابراین شما هرگز نمی توانید دقیقاً رنگی که در مانیتور می بینید را در چاپ به دست آورید. این مسئله عمده ترین دلیل اختلاف رنگ میان فایل و محصول چاپی است. از دلایل دیگر می توان به کالیبره نبودن مانیتور، طراحی در مد رنگی اشتباه و کالیبره نبودن دستگاه چاپ اشاره کرد.

 

در مقاله های بعدی بیشتر به بررسی مقوله رنگ در حوزه چاپ خواهیم پرداخت. در مقاله "اهمیت رنگ در صنعت چاپ" نکات بیشتری در خصوص رنگ و جایگاه آن در صنعت چاپ بیان می کنیم.